İslam kültürünün sanata kattığı değerleri görme fırsatı bulduğumuz için bizim açımızdan bu ziyaret çok anlamlı oldu. Dünyanın belli başlı İslam medeniyetlerinde hazırlanmış el yazması Kuran-ı Kerim’ler ve Hilye-i Şerif çalışmalarının sanatsal ve fermanların tarihsel niteliği olduğu kadar, bu eserlerin bir medeniyeti anlatma noktasında çok anlamlı öğeler olduğunu gördük. Böyle paha biçilmez bi serginin ziyaretçileri ise neredeyse yok denilecek kadar azdı.
Ziyaretimizin üzerinden bi hayli zaman geçmesinden dolayı sergiyi detaylı anlatamıyorum yalnız Sabah gazetesinde bulduğum bu açıklayıcı paragraf sergiyi anlama noktasında bize yardımcı olabilir.
Sergide, yüzlerce yıllık Kur'an-ı Kerimler, Delail-i Hayrat, fermanlar, hat levhalar, yeni ve eski yazmalarından oluşan 99 eser yer alıyor.
Sergi kapsamında, 9, 16 ve 19. yüzyıllara ait Keşmir, İran, Safevi, Kacar, Endülüs, Osmanlı menşeli el yazması Kur'an-ı Kerimler ve 19. yüzyıl Osmanlı fermanları, Hilye-i Şerifler ilk kez gün yüzüne çıktı. Sergide ayrıca, 16. yüzyıla ait Nesih yazı çeşidiyle yazılmış Kur'an-ı Kerim, Hattat Visal-i Şirazi'nin 19. yüzyılda kelame aldığı Kur'an-ı Kerim ile Hattat Muhammed Tahir'in aynı asırda yazdığı Meşk Murakka gibi eserler görülebilecek. Bunun yanı sıra 1300'lerden günümüze kalan Mehmed Aziz Rıfai, Ahmet Faris Rızk, Aydın Kızılyar, Hafız Osman Rüşdi, Hattat Ahmet Sa'di gibi sanatkarların Hilye-i Şerifleri de sergileniyor.
İçerik, tasarım ve görünüşleriyle Osmanlı sanat zevkinin vardığı noktayı sanatseverlere gösteren fermanlar arasında, Kilitbahir'in darı ihtiyacının kimlerden ve ne zaman temin edildiğinin tespit edilip, defterin acilen gönderilmesini içeren Kanun Sultan Süleyman'ın fermanı ile 2. Abdülhamid'in Hariciye Nezareti Muhasebe Kalem Müdürü Haçik Efendi'ye yazdığı ve hizmetlerinden dolayı rütbesinin 1324 tarihinden itibaren artırılacağını bildiren ferman dikkati çekiyor.
Sergide ayrıca 4. Mehmed, 2. Ahmed, 2. Mustafa, 3. Ahmed, 3. Osman, 3. Mustafa, Abdülmecid ve 1. Abdülhamid'in feraşet fermanları, 3. Selim'in 6 ve 4. Mustafa'nın 3 fermanı, 2. Mahmud'un bir feraşet ile 4 fermanı, 2. Abdülhamid ve Mehmed Reşad'ın fermanları yer alıyor.
Hazırlayan:
Osman Z Melikoglu
Kasım 12, 2016